17 Maj 2025 – TIRANË – Dita e dytë e Konferencës së 17-të Ndërkombëtare për Ekonomitë e Vendeve të Ballkanit dhe Evropës Lindore (EBEEC 2025) vijoi në ambientet e Universitetit EPOKA, ku u zhvillua një tryezë e rrumbullakët me pjesëmarrjen e folësve ndërkombëtarë të shquar, e fokusuar në bashkëpunimin rajonal dhe integrimin evropian të Ballkanit Perëndimor.

E moderuar nga Prof. Dr. Pavlos Delias nga Universiteti “Democritus” i Thrakës, tryeza bashkoi një panel të rëndësishëm personalitetesh:

Konstantina Kamitsi, Ambasadore e Greqisë në Shqipëri

Prof. Dr. Panagiotis Liargovas, Kryetar i Qendrës për Planifikim dhe Kërkime Ekonomike (KEPE) dhe Profesor në Universitetin e Peloponezit

Prof. Dr. Pantelis Sklias, Rektor i Universitetit Neapolis në Pafos, Qipro

Fjalët hapëse dhe vizioni strategjik

Ambasadorja Konstantina Kamitsi çeli aktivitetin duke theksuar rëndësinë e dialogut diplomatik dhe bashkëpunimit akademik për forcimin e marrëdhënieve dypalëshe dhe rajonale.

Më pas, Prof. Panagiotis Liargovas theksoi se “bashkëpunimi rajonal është një shumëfishues force”. Ai argumentoi se rruga drejt integrimit evropian nuk mund të përshkohet në mënyrë të izoluar dhe vuri në dukje rolin kyç të bashkëpunimit ndërkufitar. Duke përmendur nisma si Procesi i Berlinit dhe Tregu i Përbashkët Rajonal, ai kërkoi më shumë angazhim nga shoqëria civile dhe akademia për të prodhuar rezultate konkrete në tregti, mobilitet dhe shkëmbime kulturore.

“Greqia ka pasur – dhe do të vazhdojë të ketë – një rol vendimtar,” theksoi Liargovas, duke vënë në dukje përfshirjen strategjike, ekonomike dhe kulturore të Greqisë në Ballkanin Perëndimor.

Perspektivat gjeopolitike dhe të sigurisë

Në një fjalim mbresëlënës me titull “Imperativi Strategjik i Integrimit Evropian për Ballkanin Perëndimor”, Prof. Pantelis Sklias theksoi se anëtarësimi në BE mbetet rruga më e qëndrueshme drejt paqes, begatisë dhe pajtimit në një rajon historikisht të fragmentuar.

Ai theksoi rëndësinë gjeopolitike të Ballkanit Perëndimor si një kryqëzim i ndjeshëm ndaj ndikimeve të fuqive të jashtme si Rusia, Kina dhe Turqia.

“Bashkimi Evropian nuk duhet të lejojë një vakum gjeopolitik në oborrin e vet,” paralajmëroi ai.

Duke prekur çështjet e sigurisë dhe qeverisjes, Sklias theksoi se problemet e pazgjidhura si korrupsioni, krimi i organizuar dhe paqëndrueshmëria politike paraqesin rrezik jo vetëm për rajonin, por edhe për vetë BE-në. Integrimi evropian, sipas tij, përforcon institucionet dhe krijon shpresë për konsolidim demokratik afatgjatë.

Përfitime të ndërsjella dhe përgjegjësi të përbashkëta

Të dy panelistët, Liargovas dhe Sklias, u pajtuan se integrimi evropian është një proces me dy drejtime: Ballkani Perëndimor përfiton në planin ekonomik, politik dhe shoqëror, ndërsa Bashkimi Evropian fiton një rajon më të bashkuar dhe më të sigurt.

“Evropa nuk është e plotë pa Ballkanin Perëndimor,” deklaroi Liargovas, ndërsa Sklias vuri në dukje ndikimin transformues të programeve si Erasmus+ dhe IPA në krijimin e një identiteti të përbashkët evropian.

Megjithatë, ata pranuan edhe sfidat: lodhja nga zgjerimi në BE, mosmarrëveshjet bilaterale të pazgjidhura dhe retorika nacionaliste në disa vende kandidate. U bë thirrje për një vullnet të ri politik, si nga BE-ja ashtu edhe nga qeveritë e rajonit, për të ndjekur reformat reale dhe bashkëpunimin e thelluar.

Përfundim

Tryeza e rrumbullakët në Universitetin EPOKA ofroi një diskutim të vlefshëm dhe në kohën e duhur për të kuptuar dinamikat që po formësojnë të ardhmen e Ballkanit Perëndimor. Si pjesë e programit të gjerë të EBEEC 2025, ajo reflektoi misionin e konferencës për të lidhur kërkimin akademik me sfidat reale të politikave publike.

Me Greqinë që rikonfirmon rolin e saj si një shtyllë rajonale dhe akademikët që kërkojnë më shumë përfshirje dhe integrim, ngjarja dërgoi një mesazh të qartë:
Një Evropë më e fortë është ajo që përfshin dhe fuqizon fqinjët e saj – jo nesër, por sot.